Nam bộ tưởng nhớ và vinh danh Danh Sư Võ Trường Toản - Những nơi thờ phượng

Thứ hai, 16/8/2021, 21:56

Lượt đọc: 3952

Ngày 9/6 Năm Kỷ Hợi ( nhằm 11/7/2019). Nhân dịp kỉ niệm 227 năm ngày mất của Danh sư Võ Trường Toản 9 tháng 6 Kỷ Hợi (2019 )-- Nhâm Tí ( 1792). Theo một số tài liệu cho biết không rõ Cụ sinh năm nào . Quê quán tại Quảng Đức ( hiện nay thuộc Thừa thiên Huế ) , vào sống tại làng Hòa Hưng , và mất ngày 9-6 Nhâm Tý ( 1792) tại làng Hòa Hưng ( hiện nay vùng Hòa Hưng thuộc Quận 3 và Quận 10 ). Cụ là bậc thâm nho học sâu , biết rộng . Khi thu phục được Gia Định , chúa Nguyễn Ánh đã nhiều lần đàm đạo và mời Cụ ra giúp , nhưng cụ từ chối không ra làm quan mà mở trường dạy học .

1. 1.Đình Chí Hòa, Phường 13, Quận 10

Lúc sinh thời, Cụ mở trường dạy học tại Đình Chí Hòa , làng Hòa Hưng ( hiện nay đình tọa lạc tại hẽm 475 CMT8 ,Phường 13 Quận 10 ) , là ngôi đình cổ nhất tại Saigon .

Trong đình hiện có một khu vực đặt bàn thờ và tượng Cụ tại đây .

Học trò của Cụ có cả trăm , đa số đỗ đạt và là quan đại thần dưới triều Vua Nguyễn , vào thế kỷ 19. Trong đó phải nói đến Trịnh Hoài Đức , Ngô Nhân Tịnh , Lê Quang Định đều là quan đại thần trong Triều Nguyễn , mà người đời ca tụng là " Gia Định Tam Gia Thi " .

Nguyễn Hữu Cảnh là người đặt nền hành chính cho đất Nam Bộ thời chúa Nguyễn , và giáo dục của đất Nam Bộ mới bắt đầu từ đây . Về Giáo dục phải nói đến vai trò , công lao của nhà giáo Võ Trường Toản .

Lối giáo huấn của Cụ ảnh hưởng đến nhiều thế hệ Sĩ phu đất Nam bộ thời bấy giờ và sau này .

Khi Cụ mất vua Nguyễn ban cho Cụ danh hiệu " Gia Định Xử Sĩ Sùng Đức " .

Bàn thờ Cụ Võ tại Đình Chí Hòa ,Hòa Hưng ,Quận 10 .

Đình Chí Hòa hiện nay – nơi nhà giáo Võ Trường Toản từng ngồi dạy học

2. Di tích Lịch sử Võ Trường Toản tại Xã Bảo Thạnh, Huyện Ba Tri, Bến Tre

Gần một trăm năm sau .

Vào năm 1867 , Cụ Phan Thanh Giản là Kinh lược Sứ Nam Kỳ dù không phải là học trò của Cụ Võ , nhưng nhận Cụ Võ là Thầy , cùng với Đốc Học Vĩnh Long là cụ Nguyễn Thông đã tổ chức dời mộ Cụ và gia đình ( gồm mộ Cụ Ông ,Cụ Bà và con gái ) tại nghĩa địa Hòa Hưng , đưa về an táng tại đất nhà của gia đình Tộc Phan tại Ba tri , Bến tre .

Khu lưu niệm Cụ Võ tại Bến Tre được công nhận là Di tích Lịch sử Văn hóa cấp Quốc gia năm 1998 . Khu di tích này đã được các trường mang tên danh sư Võ Trường Toản tại TP.HCM , đứng ra chăm sóc , tôn tạo nhiều năm trước khi nhà nước đầu tư xây dựng như hiện nay .

Hiện nay nhà nước đã đầu tư tu cải tạo và xây dựng mới khu lưu niệm này từ 2008 ( Xin nói thêm Khu lưu niệm Cụ Võ Trường Toản cách khu Mộ Cụ Phan Thanh Giản chừng 300m ) .

Đường vào mộ cụ Võ Trường Toản

Khu mộ Gia đình Cụ Võ Trường Toản, tại khu di tích Ba Tri , Bến Tre

Nhà thờ Cụ Võ Trường Toản, do nhà nước xây dựng tại khu di tích Huyện Ba Tri , Bến Tre

Bàn thờ Cụ Võ tại nhà lưu niệm

Bảng lưu niệm tại khu di tích Cụ Võ Trường Toản

Các Thầy Cô giáo Trường THPT Trường Võ Trường Toản, TP.HCM về dự kỉ niệm 227 năm ngày mất Cụ Võ Trường Toản tại khu di tích Ba Tri , Bến Tre

3. Văn Miếu Trấn Biên, Phường Bửu Long, TP. Biên Hòa, Tỉnh Đồng Nai

Với ảnh hưởng sâu đậm lối giáo huấn của Cụ Võ tại vùng đất Nam Bộ xưa . Nay tại Văn miếu Trấn Biên , nơi lưu dấu về đặt nền hành chính , văn hóa..của Nam Bộ xưa tại Đồng nai được trùng tu xây dựng hoành tráng , nhân dịp kỉ niệm Saigon 300 năm . Tại Văn miếu Trấn Biên có đặt tượng thờ Cụ và một số nhà giáo khác như Chu Văn An , Nguyễn Đình Chiểu ...

Đặc biệt , ngay tại Văn Miếu Trấn Biên có hai câu đối như sau :

" Nguyễn Hữu Cảnh định nghiệp Trấn Biên lớp lớp anh tài vang lục tỉnh.

" Võ Trường Toản mở trường Gia Định đời đời sĩ khí nối tam gia ".